گزگز شدن در شیمی درمانی
احساس هریک از حالات گزگز، مورمور، تیغ تیغی شدن، کرخت شدن، خواب رفتن در انتهای اندامها که در ادامه میتواند با کاهش حس یا کاهش مهارتهای حرکتی ظریف همراه شود را نوروپاتی محیطی گویند.
نوروپاتی محیطی مجموعه ای از علایم عصبی حسی حرکتی است که میتواند علل مختلفی داشته باشد.
از شایعترین بیماریهایی که ایجاد نوروپاتی محیطی میکند دیابت را میتوان نام برد. همچنین نوروپاتی محیطی میتواند عارضه ی رژیمهای شیمی درمانی به کار رفته در درمان سرطان پستان در هر مرحله ی تشخیصی باشد.
هرچند که نوروپاتی از عوارض شایع شیمی درمانی به شمار میرود ولی به این معنی نیست که تمام افراد تحت شیمی درمانی آن را تجربه کنند.این عارضه پس از پایان درمان، به مرور زمان، به تدریج طی سالها، به طور کامل یا نسبی فروکش میکند.
افراد تحت شیمی درمانی نوروپاتی خود را که بیشتر در پاها ظاهر میشود، به صورت ” احساس راه رفتن روی اسفنج یا نمد ” یا ” احساس کلفت تر شدن پوست خود ” تجربه و بیان میکنند.
ممکن است فردی به دلیل سابقه ی قبلی دیابت مبتلا به نوروپاتی باشد و با انجام شیمی درمانی این حالت تشدید شود.
بنابراین لازم است که قبل از شروع درمان، در مرحله ی تصمیم گیری دارویی، پزشک معالج را از سابقه ی دیابت و وجود نوروپاتی مطلع سازید و در طی درمان لازم است که شدت نوروپاتی را ارزیابی کنید.
برای ارزیابی شدت نوروپاتی میتوانید مهارت خود در بستن دکمه های لباس یا بستن بندهای کفش خود را پایش کنید.
نوروپاتی طیفی از علایم با شدت خفیف تا شدید را دربرمیگیرد و گاهی لازم است مداخلات درمانی صورت پذیرد.
در موارد شدید کاهش میزان داروی شیمی درمانی یا تغییر رژیم شیمی درمانی ممکن است انجام شود.
تجویز داروهای دلوکستین، گاباپنتین، پرگابالین، نورتریپتیلین،و … در تسکین علایم نوروپاتی موثر هستند.
مکملهای کلسیم، منیزیوم، امگا3، ویتامین ب1، ویتامین ب6، ویتامین ای در کاهش علایم موثر هست
